Ho sổ mũi ở trẻ sơ sinh Nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý

Ho và sổ mũi là những triệu chứng hô hấp rất phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trong hầu hết các trường hợp, ho và sổ mũi là do nhiễm trùng đường hô hấp trên, chẳng hạn như cảm lạnh, cúm hoặc viêm phế quản. Tuy nhiên, đôi khi ho và sổ mũi cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như dị ứng, trào ngược dạ dày thực quản hoặc viêm phổi.

Nguyên nhân gây ho sổ mũi ở trẻ sơ sinh

Có nhiều nguyên nhân gây ho và sổ mũi ở trẻ sơ sinh, bao gồm:

Nhiễm trùng đường hô hấp trên

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ho và sổ mũi ở trẻ sơ sinh. Các loại nhiễm trùng đường hô hấp trên có thể gây ho và sổ mũi bao gồm:

• Cảm lạnh
• Cúm
• Viêm phế quản
• Viêm amidan
• Viêm tai giữa

Dị ứng

Dị ứng với phấn hoa, lông động vật, bụi bẩn hoặc các chất gây dị ứng khác có thể gây ho và sổ mũi ở trẻ sơ sinh.

Trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng trào ngược dịch vị từ dạ dày lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc họng. Trào ngược dạ dày thực quản có thể gây ho và sổ mũi ở trẻ sơ sinh.

Các bệnh lý nghiêm trọng hơn

Trong một số trường hợp hiếm gặp, ho và sổ mũi ở trẻ sơ sinh có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như:

• Viêm phổi
• Viêm màng não
• Suy tim
• Suy thận

Triệu chứng của ho sổ mũi ở trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh bị ho và sổ mũi thường có các triệu chứng sau:

• Sổ mũi: Dịch nhầy chảy ra từ mũi trẻ có thể trong suốt, màu trắng hoặc màu vàng.
• Hắt hơi: Trẻ có thể hắt hơi nhiều lần trong ngày.
• Ho: Trẻ có thể ho liên tục hoặc ho khan.

Cách xử lý khi trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi

Khi trẻ sơ sinh bị ho và sổ mũi, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để giúp làm giảm triệu chứng:

Tăng độ ẩm trong không khí

Trong những ngày thời tiết khô hanh, việc tăng độ ẩm trong không khí sẽ giúp làm giảm triệu chứng ho và sổ mũi ở trẻ sơ sinh. Bạn có thể sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc đặt một bát nước trong phòng của bé để tăng độ ẩm.

Sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt

Nếu trẻ bị đau và sốt do cảm lạnh hay cúm, bạn có thể cho bé uống thuốc giảm đau và hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen theo chỉ định của bác sĩ.

Cho bé nghỉ ngơi và uống nhiều nước

Khi trẻ bị ho và sổ mũi, cơ thể sẽ mất nước nhanh hơn thông thường. Do đó, bạn cần đảm bảo bé được uống đủ nước và cho bé nghỉ ngơi nhiều hơn để cơ thể có thể phục hồi nhanh chóng.

Sử dụng thuốc giảm ho

Nếu triệu chứng ho của bé khá nặng, bạn có thể sử dụng thuốc giảm ho theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, cần lưu ý không tự ý dùng thuốc ho cho trẻ sơ sinh mà phải tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định của bác sĩ.

Dùng thuốc xịt mũi

Đối với trẻ sơ sinh, việc sử dụng thuốc xịt mũi có thể giúp làm thông thoáng đường hô hấp và giảm triệu chứng sổ mũi. Tuy nhiên, cần lưu ý không dùng thuốc xịt mũi quá nhiều và tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định của bác sĩ.

Làm thế nào để giảm nguy cơ trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi

Để giảm nguy cơ trẻ sơ sinh bị ho và sổ mũi, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

Đảm bảo vệ sinh cho bé

Việc đảm bảo vệ sinh cho bé là điều quan trọng để giúp bé tránh được nhiễm trùng đường hô hấp trên. Bạn cần thường xuyên lau sạch mũi và miệng của bé, đặc biệt khi bé đã ăn xong hay ra ngoài đường.

Tránh tiếp xúc với những người bị cảm lạnh hoặc cúm

Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch yếu nên rất dễ bị lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm từ người khác. Do đó, bạn nên hạn chế bé tiếp xúc với những người bị cảm lạnh hoặc cúm để tránh nguy cơ bị nhiễm bệnh.

Cho bé bú sữa mẹ

Sữa mẹ chứa nhiều chất dinh dưỡng và kháng thể giúp tăng cường hệ miễn dịch cho bé. Do đó, việc cho bé bú sữa mẹ sẽ giúp bé có sức đề kháng tốt hơn và giảm nguy cơ bị nhiễm bệnh.

Tăng cường dinh dưỡng cho bé

Việc tăng cường dinh dưỡng cho bé là cách hiệu quả để tăng cường hệ miễn dịch và giúp bé tránh được các bệnh truyền nhiễm. Bạn có thể cho bé ăn nhiều rau xanh, trái cây và các loại thực phẩm giàu vitamin C để tăng cường sức đề kháng cho bé.

Những điều cần biết về việc cho trẻ sơ sinh uống thuốc ho

Khi bé bị ho và sổ mũi, bạn có thể sử dụng thuốc ho để giúp bé giảm triệu chứng. Tuy nhiên, cần lưu ý những điều sau khi cho bé uống thuốc ho:

• Không tự ý dùng thuốc ho cho bé mà phải tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định của bác sĩ.
• Tránh dùng các loại thuốc ho chứa codeine cho trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi vì có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
• Nếu bé đang dùng thuốc khác, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi cho bé uống thuốc ho để tránh tương tác thuốc.

Các phương pháp tự nhiên giúp làm dịu triệu chứng ho sổ mũi ở trẻ sơ sinh

Ngoài việc sử dụng thuốc, bạn cũng có thể áp dụng các phương pháp tự nhiên sau để giúp làm dịu triệu chứng ho và sổ mũi ở trẻ sơ sinh:

Hít hơi nước muối

Hít hơi nước muối có thể giúp làm thông thoáng đường hô hấp và giảm triệu chứng sổ mũi. Bạn có thể dùng dung dịch nước muối sẵn có hoặc tự làm bằng cách pha 1/4 thìa cà phê muối biển vào 1 cốc nước ấm.

Dùng hỗn hợp gừng và mật ong

Hỗn hợp gừng và mật ong có tác dụng làm giảm ho và làm dịu niêm mạc họng. Bạn có thể cho bé uống 1 thìa cà phê hỗn hợp này mỗi ngày để giúp bé giảm triệu chứng ho.

Sử dụng tinh dầu thiên nhiên

Các loại tinh dầu như bạc hà, oải hương hay tràm giúp làm thông thoáng đường hô hấp và giảm triệu chứng ho. Bạn có thể cho bé hít hơi tinh dầu hoặc thoa nhẹ lên vùng ngực và lưng của bé.

Tác hại của việc sử dụng thuốc ho không đúng cách cho trẻ sơ sinh

Việc sử dụng thuốc ho không đúng cách cho trẻ sơ sinh có thể gây ra các tác hại sau:

• Gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như loạn nhịp tim, rối loạn thần kinh, buồn nôn, nôn mửa.
• Gây ra tình trạng kháng thuốc, khiến bé càng khó chữa bệnh hơn.
• Gây ra các tác dụng phụ tương tác thuốc khi bé đang dùng thuốc khác.

Do đó, việc sử dụng thuốc ho cho trẻ sơ sinh cần được tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định của bác sĩ.

Những lưu ý khi cho trẻ sơ sinh dùng thuốc ho

Khi cho trẻ sơ sinh dùng thuốc ho, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định của bác sĩ.
• Không dùng thuốc ho chứa codeine cho trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi.
• Hỏi ý kiến bác sĩ nếu bé đang dùng thuốc khác để tránh tương tác thuốc.
• Theo dõi tình trạng của bé sau khi dùng thuốc và liên hệ ngay với bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.

Cách phòng ngừa ho sổ mũi ở trẻ sơ sinh

Để tránh cho bé bị ho và sổ mũi, bạn có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:

• Đảm bảo vệ sinh cho bé: Thường xuyên lau sạch mũi và miệng của bé để loại bỏ vi khuẩn và virus gây bệnh.
• Tránh tiếp xúc với những người bị cảm lạnh hoặc cúm: Hạn chế bé tiếp xúc với những người bị bệnh để tránh nguy cơ lây nhiễm.
• Tăng cường dinh dưỡng cho bé: Cho bé ăn uống đầy đủ và bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu vitamin C để tăng cường sức đề kháng cho bé.
• Thường xuyên vệ sinh đồ chơi và đồ dùng của bé: Đồ chơi và đồ dùng của bé cũng có thể là nguồn lây nhiễm vi khuẩn và virus, do đó cần thường xuyên vệ sinh để tránh cho bé bị nhiễm bệnh.

Khi nào cần đưa trẻ sơ sinh đi khám khi bị ho sổ mũi

Nếu triệu chứng ho và sổ mũi của bé không giảm sau 3-5 ngày hoặc có các biểu hiện sau, bạn nên đưa bé đi khám bác sĩ:

• Bé có sốt cao hơn 38 độ C.
• Bé có khó thở, thở gấp hoặc khò khè.
• Bé không chịu bú hoặc uống ít nước.
• Bé có biểu hiện buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy.
• Bé có biểu hiện khó chịu, hay quấy khóc liên tục.

Kết luận

Ho sổ mũi là một triệu chứng rất phổ biến ở trẻ sơ sinh và có thể gây ra nhiều phiền toái cho bé. Tuy nhiên, với những biện pháp đơn giản và hiệu quả, bạn có thể giúp bé giảm triệu chứng và phòng ngừa bệnh tốt hơn. Nếu bé có triệu chứng không giảm hoặc có các biểu hiện bất thường, hãy đưa bé đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.