TIÊU CHẢY Ở TRẺ SƠ SINH DƯỚI 1 THÁNG TUỔI NGUYÊN NHÂN, BIỂU HIỆN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

Tiêu chảy là tình trạng đi tiêu phân lỏng hoặc loãng xảy ra thường xuyên hơn bình thường. Ở trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi, tiêu chảy có thể rất nguy hiểm vì cơ thể non nớt của trẻ mất nước nhanh chóng. Do đó, việc nắm rõ nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị tiêu chảy ở trẻ sơ sinh là vô cùng quan trọng.

NGUYÊN NHÂN GÂY TIÊU CHẢY Ở TRẺ SƠ SINH DƯỚI 1 THÁNG TUỔI

Nhiễm trùng

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy ở trẻ sơ sinh, bao gồm:

• Nhiễm trùng vi khuẩn: E. coli, Salmonella, Shigella
• Nhiễm trùng vi-rút: Rotavirus, norovirus
• Nhiễm trùng ký sinh trùng: Giardia, Cryptosporidium

Không dung nạp lactose

Lactose là một loại đường có trong sữa mẹ và sữa công thức. Trẻ không dung nạp lactose thiếu enzyme lactase để tiêu hóa lactose, dẫn đến tiêu chảy.

Dị ứng sữa bò

Một số trẻ sơ sinh bị dị ứng với protein có trong sữa bò, gây ra tiêu chảy.

Thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có hại và có lợi trong đường ruột, làm mất cân bằng hệ vi khuẩn và gây tiêu chảy.

TRIỆU CHỨNG TIÊU CHẢY Ở TRẺ SƠ SINH DƯỚI 1 THÁNG TUỔI

• Tần suất đi ngoài tăng: 3 lần trở lên trong vòng 24 giờ
• Phân lỏng hoặc loãng: Phân có dạng lỏng, nhão hoặc loãng như nước
• Màu sắc phân bất thường: Phân có thể có màu xanh, vàng, xám hoặc chứa máu
• Mất nước: Trẻ có thể có các biểu hiện như môi khô, mắt trũng, tiểu ít, thóp lõm
• Sốt: Trẻ có thể sốt cao từ 38 độ C trở lên
• Nôn trớ: Trẻ có thể nôn trớ nhiều lần, dẫn đến mất nước càng nghiêm trọng
• Quấy khóc: Trẻ có thể quấy khóc, khó chịu vì đau bụng và mất nước

CÁCH ĐIỀU TRỊ TIÊU CHẢY CHO TRẺ SƠ SINH DƯỚI 1 THÁNG TUỔI

 Điều trị tại nhà

• Bù nước: Bổ sung nước và chất điện giải cho trẻ bằng dung dịch oresol. Cho trẻ uống từng thìa nhỏ mỗi 10-15 phút. Có thể sử dụng các loại dung dịch oresol bán sẵn tại hiệu thuốc.
• Nuôi con bằng sữa mẹ: Tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ vì sữa mẹ chứa các kháng thể giúp chống lại nhiễm trùng.
• Kiêng ăn tạm thời: Không nên cho trẻ ăn thực phẩm trong 4-8 giờ, vì ăn uống có thể làm nặng thêm tình trạng tiêu chảy.
• Giữ vệ sinh tay: Luôn rửa tay sạch trước và sau khi chăm sóc trẻ.

 Điều trị tại cơ sở y tế

Nếu trẻ có các biểu hiện nặng như sốt cao, mất nước nghiêm trọng, nôn trớ nhiều, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. Bác sĩ có thể:

• Bù dịch: Bù dịch bằng đường tĩnh mạch hoặc đường uống để ngăn ngừa hoặc điều trị mất nước.
• Sử dụng thuốc: Bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng nếu cần thiết.
• Theo dõi tình trạng trẻ: Trẻ sẽ được theo dõi liên tục để đánh giá đáp ứng với điều trị và mức độ mất nước.

BIẾN CHỨNG CÓ THỂ XẢY RA KHI TRẺ SƠ SINH DƯỚI 1 THÁNG TUỔI BỊ TIÊU CHẢY

• Mất nước cấp: Tiêu chảy kéo dài có thể dẫn đến mất nước cấp, gây nguy cơ tử vong.
• Suy thận: Mất nước nặng có thể làm hỏng thận.
• Nhiễm trùng toàn thân: Vi khuẩn từ đường ruột có thể xâm nhập vào máu, gây nhiễm trùng toàn thân (nhiễm trùng huyết).
• Viêm ruột kết: Tiêu chảy kéo dài có thể gây viêm ruột kết.
• Hội chứng ruột ngắn: Tiêu chảy nặng có thể làm hỏng ruột, dẫn đến hội chứng ruột ngắn.

PHÒNG NGỪA TIÊU CHẢY Ở TRẺ SƠ SINH DƯỚI 1 THÁNG TUỔI

• Vệ sinh tay: Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn trước và sau khi chăm sóc trẻ.
• Rửa sạch dụng cụ ăn uống: Rửa sạch và tiệt trùng bình sữa, núm vú, thìa và dĩa của trẻ.
• Tiêm chủng: Tiêm vắc-xin phòng ngừa rotavirus cho trẻ theo lịch tiêm chủng của chương trình tiêm chủng quốc gia.
• Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu: Sữa mẹ chứa các kháng thể giúp bảo vệ trẻ khỏi nhiễm trùng.
• Không cho trẻ ăn các loại thực phẩm không vệ sinh: Không nên cho trẻ ăn thức ăn sống như rau, trái cây chưa rửa sạch hoặc thịt, cá chưa nấu chín.

KẾT LUẬN

Tiêu chảy là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi. Cha mẹ cần nắm rõ nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị tiêu chảy để chăm sóc trẻ đúng cách, tránh các biến chứng nguy hiểm. Nếu trẻ có các biểu hiện tiêu chảy nặng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra.Việc chăm sóc và điều trị tiêu chảy cho trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi đòi hỏi sự kiên nhẫn và hiểu biết từ phía người chăm sóc. Đối với trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ mới sinh, việc chăm sóc khi trẻ bị tiêu chảy cần được thực hiện kỹ lưỡng để tránh tình trạng mất nước và các biến chứng nguy hiểm khác.

Nếu trẻ bị tiêu chảy kéo dài hoặc có biểu hiện nặng như sốt cao, mất nước nghiêm trọng, nôn trớ liên tục, quấy khóc không ngừng, đau bụng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm và kiểm tra cần thiết để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhằm ngăn ngừa tình trạng tiêu chảy tiến triển và giảm nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm.

Với những biện pháp phòng ngừa đúng đắn, việc nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi sẽ trở nên dễ dàng hơn. Việc thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân cho trẻ, kiểm soát chất lượng thức ăn và nước uống, cùng việc tiêm chủng đầy đủ theo lịch trình sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng tiêu chảy ở trẻ sơ sinh. Chính vì vậy, sự chăm sóc đúng cách và kiến thức phòng bệnh sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cho trẻ và gia đình.